Hoe verloopt voedselhulp in coronatijden? Komen we de piek van deze winter door?
Ambassadrice Sandra Bekkari zoekt het uit en steekt vrijwilligers een hart onder de riem met een bezoek aan de Voedselbank Oost-Vlaanderen en vzw Open Plaats
Door de coronacrisis blijft het aantal mensen dat aanklopt bij de Voedselbanken stijgen. De Belgische Federatie van Voedselbanken stelt vast dat sinds het begin van het jaar tot eind augustus een derde meer voeding werd verdeeld dan in dezelfde periode vorig jaar. Nu de sociale crisis doorzet, beginnen de voorraden te slinken en op het terrein klinkt meer en meer de vraag hoe de Voedselbanken en de aangesloten verenigingen de winter zullen doorkomen.
Naar aanleiding van Wereldvoedseldag op 16 oktober en Wereldarmoededag op 17 oktober bracht ambassadrice Sandra Bekkari een bezoek aan de Voedselbank Oost-Vlaanderen in Eke en vzw Open Plaats in Gent. Ze kwam er meer te weten over hoe voedselhulp in zijn werk gaat in coronatijden en op welke manier de Voedselbanken en de aangesloten verenigingen zich organiseren om de veiligheid van de vrijwilligers en de begunstigden te beschermen. Sandra Bekkari steunt ook de oproep naar nieuwe, jonge krachten die zich als vrijwilliger willen engageren bij de Voedselbanken.
Hoeveelheid ontvangen en verdeelde goederen stijgen fors
Het voorbije halfjaar was de druk op de Voedselbanken erg hoog. De Belgische Federatie van Voedselbanken zag een enorme toename van het aantal mensen dat beroep doet op voedselhulp. De hoeveelheid verdeelde voeding over de negen regionale Voedselbanken steeg met ongeveer een derde ten opzichte van vorig jaar. Deze cijfers zijn ongezien.
Dankzij een grote toename in schenkingen, zowel financieel als materieel, van gewone Belgen, de federale overheid en heel wat bedrijven en organisaties slaagden de Voedselbanken erin om tegemoet te komen aan de stijgende vraag naar voedselhulp tijdens de eerste coronagolf. De tweede golf heeft echter onverwacht vroeg toegeslagen. Vandaag ziet de Belgische Federatie van Voedselbanken dat het aantal mensen dat beroep doet op voedselhulp niet afneemt, terwijl er minder giften en schenkingen toestromen. Zowel op het vlak van voorraden als voor de vrijwilligerswerking stelt zich dan ook de vraag hoe de Voedselbanken en de aangesloten lokale verenigingen de broodnodige bedeling van voedsel zullen kunnen blijven garanderen.
Voedselbank Oost-Vlaanderen en Open Plaats bevestigen deze trend op het terrein
Bij de Voedselbank Oost-Vlaanderen steeg het aantal aangesloten verenigingen van 52 naar 55 en het aantal begunstigden steeg van ongeveer 10.000 naar 11.000. “Dit is jammer genoeg nog maar het begin. Vandaag krijgen we bijna dagelijks nieuwe aanvragen”, zegt voorzitter Paul Demedts. Hij voegt er meteen aan toe dat de coronapandemie de kwetsbaarheid van de vrijwilligerswerking heeft blootgelegd: “De gemiddelde leeftijd van onze vrijwilligers is 73 jaar. Ter bescherming van hun gezondheid en die van de vrijwilligers van de aangesloten verenigingen is de Voedselbank Oost-Vlaanderen twee weken gesloten geweest. Met de nodige maatregelen – het spreiden van verdelingen, het dragen van mondmaskers, de nodige handhygiëne enz. – kunnen we er vandaag toch voor zorgen dat de voedselbedeling op een veilige manier plaatsvindt.”
Tine Van Rumst, directeur van vzw Open Plaats, een van de lokale verenigingen aangesloten bij de Voedselbank Oost-Vlaanderen, werkzaam in de Brugse Poort in Gent, zag de voorbije maanden het aantal hulpbehoevenden toenemen met ongeveer 10%. Het volume van verdeelde voeding steeg echter met meer dan 30%, wat betekent mensen ook langer beroep doen op voedselhulp. Tine Van Rumst benadrukt dat voedselhulp slechts een middel is in de strijd tegen armoede: “In onze sociale dienst gaan ontmoeting, begeleiding en voedselsteun hand in hand. Hiermee helpen we mensen uit de buurt om een moeilijke periode te overbruggen. De echte meerwaarde van onze dienst ligt in onze ontmoetingsruimte en de sociale ondersteuning waarbij we bruggen vormen naar hulpverlening, de arbeidsmarkt en het vrijetijdsaanbod van de Stad Gent. Door de uitbraak van het coronavirus hebben we onze vrijwilligerswerking moeten herbekijken en onze activiteiten teruggeschroefd tot de allernoodzakelijkste ondersteuning: voedselhulp. Maar we kijken er bijzonder hard naar uit om de ontmoetings- en begeleidingsactiviteiten terug op te kunnen starten.”
Sandra Bekkari is ambassadrice van de Voedselbanken sinds 2018. Zij geeft mee: “Over de jaren heen heb ik gezien hoe voedselhulp een cruciale factor is in de ondersteuning van mensen die het financieel moeilijk hebben. De duizenden vrijwilligers bij de Voedselbanken en bij de lokale verenigingen werken vaak in de schaduw, maar samen verzetten ze ongelooflijk werk. Zelfs in de moeilijke omstandigheden van vandaag doen ze nog steeds hun best om een evenwichtig en gezond aanbod samen te stellen, een hele uitdaging als je werkt met voeding die kosteloos wordt aangeboden. Dat vind ik zeer knap – chapeau!”
Piek verwacht dit najaar – steun en giften blijven broodnodig
De Voedselbanken en de aangesloten verenigingen zetten nu alles op alles om zich voor te bereiden op een zware piek dit najaar. Zelfs in normale tijden is de winter traditioneel een piekperiode. Waar in 2019 al een recordcijfer werd gehaald met 170.000 personen die maandelijks een beroep deden op voedselhulp, vreest de Belgische Federatie van Voedselbanken in 2020 een heel pak hoger te eindigen. In de maand juni werden er bijvoorbeeld maar liefst 195.000 mensen in nood geholpen. Gezien deze sterke stijging lanceert de Belgische Federatie van Voedselbanken een warme oproep voor blijvende steun en giften van partners en het grote publiek.
Jozef Mottar, gedelegeerd bestuurder bij de Voedselbanken, licht toe: “We zijn erg dankbaar voor de vele giften en goederen die we sinds de uitbraak van het coronavirus mochten ontvangen. Zonder deze steun hadden de Voedselbanken de voorbije crisisperiode niet kunnen overbruggen en de lokale verenigingen niet kunnen blijven bedienen. Sinds september zien we helaas dat onze voorraad sterk daalt, waardoor we mogelijk niet zullen kunnen voldoen aan de vraag tijdens de komende winterperiode.”
Sandra Bekkari vult aan: “Om de toenemende nood aan voedselhulp de baas te kunnen, zullen de Voedselbanken alle extra steun kunnen gebruiken. De coronacrisis doet ons des te meer beseffen hoe waardevol de inzet van de vele vrijwilligers bij de Voedselbanken en de aangesloten verenigingen is. In de aanloop van Wereldvoedseldag (16 oktober) en Wereldarmoededag (17 oktober) willen we dan ook de blijvende nood aan enthousiaste vrijwilligers onder de aandacht brengen. Zij dragen elk hun steentje bij in de strijd tegen armoede en zorgen ervoor dat iedereen toegang heeft tot voedzaam en voldoende voedsel.”
Korte presentatie van Voedselbank Oost-Vlaanderen en Open Plaats
PDF 672 KB
OVER VZW OPEN PLAATS
Open Plaats is een Gentse vzw die armoedebestrijding in de buurt organiseert, dankzij de opbrengst van haar twee kringwinkels. In de sociale dienst van Open Plaats gaan ontmoeting, begeleiding en voedselsteun hand in hand. De ontmoetingsruimte biedt een warm onthaal, maar vormt ook een brug naar hulpverlening, de arbeidsmarkt en het vrijetijdsaanbod van de Stad Gent. De voedselsteun van Open Plaats is altijd op maat van de persoon of het gezin. Het aanbod is ook erg gevarieerd dankzij schenkingen van de Voedselbanken, Foodsavers Gent, de Europese Unie, lokale grootwarenhuizen en zelfstandigen enz. Daarnaast is Open Plaats een werkplek voor sociale tewerkstelling en sinds vorig jaar ook zelf “werkgever in de sociale economie”. Zo kan de organisatie nog actiever bijdragen aan armoedebestrijding.
In 2019 ontvingen 1.467 kwetsbare personen voedselhulp of andere ondersteuning bij Open Plaats, volgden meer dan 150 mensen er een opleiding, stage of werkervaring en werden er 900.688 kg spullen gered van de afvalberg.
Meer informatie over de werking op www.openplaats.be.